Związek Powiatów Polskich jest ogólnopolskim stowarzyszeniem zrzeszającym powiaty i miasta na prawach powiatu, którego celem jest wspieranie idei samorządu terytorialnego, integrowanie i obrona wspólnych interesów powiatów, kształtowanie wspólnej polityki, wspieranie inicjatyw na rzecz rozwoju i promocji powiatów, wymiana doświadczeń oraz upowszechnianie modelowych rozwiązań w zakresie rozwoju i zarządzania w powiatach.

Celem Związku Powiatów Polskich jest również prowadzenie oraz wspieranie prowadzonej przez swych członków działalności naukowej, naukowo-technicznej, oświatowej, kulturalnej, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, a także wspieranie inicjatyw społecznych na rzecz ochrony zdrowia i pomocy społecznej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów.

Osiąganie ww. celów realizowane jest poprzez:

• reprezentowanie powiatów na forum ogólnopaństwowym i międzynarodowym,
• inicjowanie i opiniowanie projektów aktów prawnych, dotyczących samorządów terytorialnych,
• propagowanie wymiany doświadczeń w zakresie wykonywanych zadań własnych powiatów i zadań z zakresu administracji rządowej,
• inspirowanie i podejmowanie wspólnych inicjatyw, mających wpływ na rozwój społeczności powiatowych,
• inspirowanie i podejmowanie wspólnych inicjatyw służących społeczno-gospodarczemu rozwojowi powiatów, nawiązywanie kontaktów zagranicznych oraz wymianę naukową i kulturalną,
• prowadzenie pracy informacyjnej, konsultacyjnej i programowej, mającej na celu wspólne rozwiązywanie problemów w zakresie poszczególnych dziedzin działalności samorządu terytorialnego,
• prowadzenie działalności wydawniczej, szkoleniowej i promocyjnej, dotyczącej problematyki Związku i jego członków,
• współdziałanie z organami administracji publicznej, stowarzyszeniami, innymi organizacjami społecznymi oraz środowiskami naukowymi,
• delegowanie swoich przedstawicieli do innych organizacji i instytucji,
• inicjowanie i organizowanie imprez kulturalnych i sportowych.
   

Rozmieszczenie samorządów członkowskich ilustruje poniżej zamieszczona mapa (stan na 31 grudnia 2017 r.). Kolorem bordowym zostały oznaczone samorządy powiatowe będące Członkami ZPP.

Związek Powiatów Polskich jest silną i powszechną organizacją i właśnie dzięki swej powszechności posiada odpowiednio mocny mandat do odważnego reprezentowania środowiska powiatowego zarówno na szczeblu regionalnym, krajowym, jak i międzynarodowym.