Do Sejmu trafił projekt nowelizacji Karty Nauczyciela, który – zgodnie z deklaracją autorów – ma prowadzić do wzrostu wynagrodzeń nauczycieli. Proponowane zmiany dotyczą m.in. art. 35 ust. 3e i 3f i zakładają, że nauczyciel otrzyma wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe również w sytuacji, gdy niezrealizowanie zajęć wynika z przyczyn od niego niezależnych, przy jednoczesnej gotowości do pracy. W takich przypadkach miałby realizować inne zadania statutowe szkoły, w tym zajęcia opiekuńcze i wychowawcze.

Związek Powiatów Polskich w swojej oficjalnej opinii jednoznacznie odrzuca projekt, wskazując, że choć intencją ustawodawcy jest odpowiedź na „liczne apele” środowiska pedagogicznego, projekt pomija kluczowe kwestie finansowe i organizacyjne dotyczące organów prowadzących szkoły.

Uzasadnienie pozbawione kluczowych danych

Związek podkreśla, że uzasadnienie projektu nie zawiera podstawowych informacji pozwalających ocenić skutki finansowe nowych przepisów. Projektodawcy twierdzą, że zmiany będą się mieścić w ramach wynagrodzenia średniego określonego w art. 30 ust. 3 Karty Nauczyciela, jednak – zdaniem ZPP – nie znajduje to potwierdzenia w danych.

Związek przywołuje korespondencję między Ministerstwem Edukacji Narodowej a Ministerstwem Finansów, z której wynika, że jednostki samorządu terytorialnego już teraz wydają na wynagrodzenia nauczycieli znacznie więcej, niż nakazują im przepisy. W 2024 roku dopłaciły do systemu aż 4,9 miliarda złotych. Średnie wydatki JST na utrzymanie gwarantowanych pensji wyniosły od 108% do 111% ustawowych wartości, co oznacza, że system de facto nie jest finansowany przez państwo, lecz przez samorządy. W tej sytuacji stwierdzenie, że projekt nie wymaga nowych nakładów budżetowych, brzmi jak oderwanie od faktów. Tym bardziej że ogólna luka w finansowaniu oświaty sięga dziś nawet 50 miliardów złotych.

Analizy i ryzyko organizacyjne

ZPP podkreśla, że projekt nie zawiera rzetelnej analizy skutków finansowych dla jednostek samorządu terytorialnego, a odwołanie do „zagwarantowania przez państwo” środków na wzrost wynagrodzeń jest – w ocenie samorządów – oderwane od realiów. W uzasadnieniu zabrakło kluczowych informacji, takich jak przeciętna liczba godzin ponadwymiarowych realizowanych w szkołach, uśredniona liczba przypadków niezrealizowania zajęć z przyczyn niezależnych od nauczyciela czy roczne skutki finansowe nowych regulacji dla poszczególnych JST.

Wniosek: projekt nie jest gotowy do wdrożenia

Związek Powiatów Polskich podkreśla, że projekt zmian w Karcie Nauczyciela wymaga istotnych korekt i uzupełnień. Brak rzetelnej analizy skutków finansowych, nieprecyzyjne rozwiązania organizacyjne i rozbieżność między deklaracjami projektodawców a realną sytuacją finansową samorządów sprawiają, że – zdaniem ZPP – ustawa w obecnym kształcie nie powinna zostać wdrożona.

Z pełną treścia uwag ZPP można zapoznać się TUTAJ.